
Tegoroczny Nobel z fizyki przyznany za badania nad klimatem i innymi systemami złożonymi
5 października 2021, 11:04Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła, że tegoroczna Nagroda Nobla z fizyki została przyznana za wkład w zrozumienie złożonych systemów fizycznych. Połową nagrody podzielą się Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann za fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, obliczenie jego zmienności i wiarygodne przewidzenie procesu ocieplania się. Druga połowa trafi do Giorgio Parisiego za odkrycie współzależności nieuporządkowania i fluktuacji w systemach fizycznych, od skali atomowej po planetarną.
-e9256e539c28c88bfb5f9a4e41d7980b.jpg)
Na nowy rok: zaćmienie słońca
2 stycznia 2011, 14:47Początek 2011 roku miłośnicy nauki mogą przywitać w interesujący sposób: podziwianiem częściowego zaćmienia słońca, które nastąpi we wtorek, 4 stycznia. Co prawda będzie to jedynie częściowe zaćmienie, ale warto znaleźć chwilę na (ostrożne) spojrzenie w niebo.

Nowo odkryty mechanizm pozwala zapobiegać i usuwać otyłość
15 stycznia 2020, 12:34Amerykańscy naukowcy odkryli, że receptor węglowodorów aromatycznych (ang. aryl hydrocarbon receptor, AHR), który znajduje się w niemal wszystkich komórkach i jest aktywowany przez wielopierścieniowe związki organiczne, takie jak dioksyny i ich pochodne, odgrywa ważną rolę również w metabolizmie. Eksperymenty na myszach pokazały, że blokowanie AHR nie tylko zapobiegało otyłości, ale i ją odwracało.

Naukowcy rozwiązali zagadkę kości kobiety i pancernika obok świetnie zachowanego canoe Majów
10 lipca 2023, 10:04Przed dwoma laty na dnie jednej ze studni cenote – lejów zapadliskowych w Meksyku, które były dla Majów całorocznym źródłem wody i pełniły czasem rolę rytualną – znaleziono pierwsze zachowane w całości canoe Majów. W pobliżu archeolodzy odkryli też 38 pozostałości kostnych, w tym kości śródstopia lewej stopy dorosłej kobiety, kości psa, orła, indyka i pancernika

Fasola w cieplejszym świecie
25 marca 2015, 12:31Różne odmiany fasoli, w tym fasola czarna czy kidney są podstawowym źródłem białka dla wielu mieszkańców Ameryki Południowej czy Afryki. Jednak ocieplający się klimat spowoduje, że do roku 2050 areały upraw tych roślin zmniejszą się nawet o 50%

Szczecin: naukowcy chcą stworzyć bezpieczniejsze leki przeciwbólowe
28 grudnia 2020, 11:28Szczecińscy naukowcy z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego rozpoczynają badania nad bezpieczniejszymi lekami przeciwbólowymi, które mają być wprowadzane do krwi przez skórę. Badacze chcą stworzyć lek w formie plastra i maści.

Psy z moskiewskiego metra znów zaskakują
23 stycznia 2010, 00:00Nie dalej jak pół roku temu pisaliśmy w KopalniWiedzy o psach żyjących w moskiewskim metrze. Badający je naukowiec, dr Andriej Pojarkow z Instytutu Ekologii i Ewolucji im. Sewercowa, opublikował w ostatnich dniach nowe dane na temat tych niezwykłych zwierząt. Wynika z nich, że psy mieszkające w stolicy Rosji wykształciły złożone stado, wyraźnie ewoluujące w stronę cech charakterystycznych dla wilków.

Najodleglejsza supermasywna czarna dziura zaskoczyła astronomów
8 grudnia 2017, 11:16Astronomowie znaleźli najdalszą supermasywną czarną dziurę. Obiekt o masie 800 milionów mas Słońca jest zadziwiająco olbrzymi, jak na okres, w którym powstał. Ta czarna dziura urosła bardziej niż moglibyśmy się spodziewać zaledwie w ciągu 690 milionów lat po Wielkim Wybuchu. To wyzwanie dla naszych teorii dotyczących formowania się czarnych dziur – mówi współautor badań Daniel Stern z NASA.

Poznawanie obiektów zabytkowych dzięki zapachowi
18 października 2021, 11:33Polsko-słoweński zespół rozpocznie niebawem projekt ODOTHEKA, polegający na eksplorowaniu i archiwizowaniu zapachów związanych z dziedzictwem narodowym. W porównaniu do innych zmysłów, obecnie powonienie odgrywa niewielką rolę w komunikacji dot. historii i dziedzictwa narodowego. Węchowe wystawy są w muzeach nadal rzadkie, po części dlatego, że dotąd nie opracowano systemu charakteryzowania, odtwarzania i utrwalania zapachów obiektów historycznych.

Koralowce wędrują na północ
25 stycznia 2011, 19:01Artykuł opublikowany właśnie w Geophysical Research Letters to pierwszy dokument opisujący masową migrację... koralowców. Naukowcy z Centrum Światowych Badań Środowiskowych w Tsukubie zauważyli, że znajdujące się wokół Japonii koralowce zaczęły przesuwać się na północ.